Myelodisplastik Sendromlar (MDS) ’a Ne Sebep Olur?
Tanı koyulan hastaların %80’inde, MDS’nin sebebi bilinmemektedir. MDS tanısı konmuş hastalardaki eğilimler hakkında ne biliyoruz?
1. Erkeklerde daha sık görülür (kadınlara göre erkeklerde görülme oranı her 100.000 kişi için 4.5:2’dir).
a. Kanserin pek çok çeşidinde olduğu gibi, ileri yaş bir predispozan faktördür. MDS’li hastaların yaş ortalaması 73’tür ve MDS’li hastaların %86’sı 60 yaşın üstündedir.
2. Kimyasallara ve diğer toksinlere maruz kalmanın, MDS hastalığına yakalanma riskini arttırdığı bilinmektedir.
a. Benzen, diğer çözücüler, insektisidler veya herbisidlere kronik olarak ve yüksek oranda maruz kalınması. Geçmişte, 25 yıllık bir süre önce, petrokimyasal sanayide benzen kaynaklı MDS/AML vakaları bildirilmiş olsa da, yakın geçmişe ait literatürde bu gibi seriler bildirilmemiştir.
b. MDS’ye sebep olduğu bilinen herhangi bir gıda yoktur.
c. Günlük olarak tüketilen alkol alyuvar ve trombosit sayısını düşürse de, alkolün MDS’ye sebep olduğuna dair herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.
d. Tütün dumanının/kullanımının MDS’nin ortaya çıkması ile bağlantılı olduğu bilinmektedir. Tütünün temel bileşenlerinden birisi benzendir.
Benzen kullanımı, devlet kurumları tarafından ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Maruziyet sınırlarına ilişkin yayınlanmış kılavuzlar bulunmaktadır.
3. Diğer kanserler için belirli kemoterapi veya radyasyon tedavisi almakta olan hastalarda, tedaviye bağlı olarak MDS görülme riski daha yüksek olabilir.
a. Göğüs veya testis kanseri, Hodgkin hastalığı, Hodgkin dışı lenfoma gibi potansiyel olarak tedavi edilebilecek kanserler için kemoterapi ilaçları alan veya radyoterapi alan hastalar, tedavilerini takip eden 10 yıl boyunca MDS’ye yakalanma riski altındadırlar. Kanser kemoterapisi veya radyoterapi sonrasında gelişen MDS’ye “ikincil MDS” denir ve genellikle kemik iliğindeki hücrelerdeki multipl kromozom anormallikleri ile ilişkilendirilir. Bu MDS çeşidinin tedavisi genellikle daha zordur ve AML’ye dönüşme riskine daha sık rastlanır.
MDS kalıtsal mıdır? MDS’yi sevdiklerime geçirme ihtimalim var mı?
1. MDS ve konjenital anormalliklerin görülmesine ilişkin kalıtsal genetik yatkınlıklar nadir görülmektedir. Bu yüzden, çocuklarınıza veya torunlarınıza MDS geçme ihtimali son derece nadirdir.
2. MDS bulaşıcı değildir. Hastalar ve hastaların aileleri genellikle MDS’nin bulaşıcı olabileceğinden endişe duymaktadırlar. MDS’ye sebep olan bir virüsün bulunduğunu gösteren hiçbir kanıt bulunmamaktadır, bu sebeple MDS sevdiklerinize bulaşmaz.
